ในช่วงหลายปี ผมได้สังเกตเห็นผู้เล่นหลายต่อหลายคนที่พยายามฝึกซ้อมอย่างต่อเนื่อง แต่เป็นการฝึกซ้อมแบบผิด ๆ – แน่นอน รวมทั้งตัวผมเองด้วย ! ผมถึงต้องเขียนบันทึกเอาไว้ – คนหลายต่อหลายคนที่ผมพูดถึงนี้ ฝึกหัดอย่างต่อเนื่อง ปีแล้วปีเล่า แต่ฝีมือก็ไม่ได้ดีขึ้นเลย นี่เป็นเรื่องที่โคตรปกติเลยนะ และที่โชคร้ายก็คือ พวกเขาเหล่านี้ไม่ได้สนใจที่จะพัฒนาฝีมือตัวเองจริง ๆ หรอก พวกเขาเอาแต่เล่นสนุก ฝึกซ้อมกันแบบผิด ๆ
บันทึกนี้ไม่เพียงแค่เป็นการปรับ mindset เฉพาะกับการฝึกซ้อมกีฬาปิงปองเพียงอย่างเดียว ยังสามารถเอาไปปรับใช้ได้อีกหลายเรื่องครับ ลองอ่านกันดู
อย่างไรก็ตาม ถ้าคุณอยากพัฒนาฝีมือ แก้ไขบางสิ่งที่คุณทำมาอย่างต่อเนื่องเป็นปี ๆ คุณอาจจะต้องทำลาย ต้องลืม สิ่งที่คุณเคยเรียนมา ต้องเลิกทำสิ่งที่คุณทำซ้ำ ๆ ต่อเนื่องมาหลายปีนี้ คุณต้องกลับไปสู่จุดที่เรียกตัวเองว่าเป็นมือใหม่ แล้วคุณจึงจะได้เริ่มต้นเรียนรู้อีกครั้งหนึ่ง หลาย ๆ คนพบว่าความพยายามที่จะล้างนิสัยเดิม ๆ เป็นเรื่องที่ยากมาก ลองดูสมาชิกชมรมของคุณ เพื่อนของคุณดูสิ พวกเขาที่ยังติดแหง็กอยู่ตรงนั้นไม่ได้ก้าวขึ้นเป็นตัวแทนของจังหวัด ยังไม่ได้ผ่านเข้ารอบเพื่อไปแข่งขันระดับประเทศ อะไรที่ทำให้พวกเขายังไม่สามารถก้าวข้ามขีดจำกัดของตัวเองได้ ?
เล่นปิงปอง ฝึกซ้อมด้วยเทคนิคที่ผิด ๆ มาหลายต่อหลายปี เรื่องแบบนี้มันเกิดขึ้นได้ยังไง ? ปัญหาไม่ได้อยู่ที่โค้ช ปัญหาไม่ได้อยู่ที่อุปกรณ์ ปัญหามันอยู่ที่ ‘mindset‘ พวกเขาสนใจแค่ผลลัพท์ เขาไม่สนใจ ไม่ใส่ใจ ไม่ให้ความสำคัญกับกระบวนการฝึกซ้อมเพื่อที่จะพัฒนาเทคนิคของพวกเขา พวกเขาตัดสินใจเลือกทางลัดที่จะได้แต้มง่าย ๆ สนุกได้เร็ว โดยไม่ใส่ใจความสำเร็จระยะยาว แทนที่จะใส่ใจการฝึกสเต็ปเท้า หรือจังหวะที่เข้าถึงลูก พวกเขาสนใจว่าจะทำยังไงให้ลูกข้ามเน็ตไปอีกฝั่ง หรือไม่ก็ทำอย่างไรให้ตีลูกปิงปองให้แรงที่สุดเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ – ในความเป็นจริงแล้ว ทักษะพื้นฐาน อย่างการตีลูก drive หรือ topspin อย่างถูกต้อง ทั้งโฟร์แฮนด์ แบ๊คแฮนด์ พร้อมกับการฝึกสเต็ปเท้าที่ได้จังหวะรวดเร็วถูกต้อง คือ สิ่งที่ควรจะให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก และต้องฝึกฝนให้ดีก่อนที่จะใส่ใจเรื่องการได้แต้มเสียแต้ม – อีกอย่างนะ ไอ้ที่พยายามตีลูกโค้งพิศดารจากอีกฝั่งหนึ่งของโต๊ะแล้วกระเด้งซิกแซก ลูก snake หรือ around the net อะไรนั่นน่ะ มันไม่ใช่พื้นฐานสำคัญหรอก (ผมก็เคยฝึกนะ แต่เลิกเสียเวลากับสิ่งเหล่านี้ได้แล้ว) – ความสนุกที่ไม่ได้เน้นการฝึกซ้อมเพื่อพัฒนาทักษะพื้นฐานเหล่านี้ เป็นตัวขัดขวางความก้าวหน้า มันแย่มาก ถ้าพวกเขาให้ความสำคัญกับผลลัพท์ที่ต้องการ (พยายามรับลูกให้ได้ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม) พวกเขาก็จะพยายามที่จะใช้ท่วงท่าผิด ๆ ที่เคยทำให้รับลูกได้ ท่วงท่าที่ทำให้พวกเขาได้ผลลัพท์ที่เขาต้องการ ไม่สนใจว่าจะเป็นเทคนิคใด ๆ ก็ตาม
มันง่ายกว่าถ้าเริ่มจากไม่รู้อะไรเลย เริ่มจากศูนย์ ง่ายกว่าที่จะเปลี่ยนแปลงการตีแบบผิด ๆ ที่เป็นนิสัยติดตัวมาเป็นเวลายาวนาน การเริ่มต้นจากศูนย์น่ะมันจะไม่มีอะไรที่คอยขัดขวางการเรียนรู้ ไม่มีการเคลื่อนไหวอัตโนมัติที่เกิดจากความคุ้นชิน และมันจะยิ่งยากขึ้นไปหากการลงมือทำผิด ๆ ที่ผ่านมานั้น ให้ผลลัพท์ที่คุณรู้สึกว่า”สำเร็จ” ซึ่งมันฝังจำอยู่ในสมองของคนที่เล่นกีฬาเพื่อความบันเทิง
ปัญหาของคนที่เล่นปิงปองเพื่อความบันเทิงในระยะยาว คือ สิ่งที่มันยังไม่เหมาะสมที่ทำอยู่นั้นรู้สึกว่ามันก็ถูกต้องดีอยู่แล้ว และอะไรที่ควรจะเป็นสิ่งที่ถูกต้องกว่า มันให้ความรู้สึกว่าผิด ตรงนี้คือจุดที่คอยขัดความความเปลี่ยนแปลง ขัดขวางการยอมรับสิ่งใหม่ ทำให้การพัฒนาเทคนิคที่ถูกต้องมันเกิดการสะดุด นอกจากจะพัฒนาไม่ได้แล้ว ที่แย่ยิ่งไปกว่าคือจะยิ่งทำให้ฝีมือยิ่งแย่ลงไปอีก
มันก็มีอยู่วิธีเดียวครับ ที่จะพัฒนาตัวเองได้ ไม่ติดแหง็กอยู่กับเทคนิคแย่ ๆ เดิม ๆ เป็นปี ๆ
เอาล่ะ แน่นอนว่าเราต้องจัดการกับการเคลื่อนไหวที่เป็นอัตโนมัติของเรา สิ่งที่เราคุ้นชิน แต่ ความตั้งใจอันแน่วแน่ มันมาจากจิตใจของเราล้วน ๆ แม้ว่าเป้าหมายของเราคือทักษะ แต่สิ่งที่ขัดขวางเราจากความสำเร็จ มันก็คือเรื่องของจิตใจล้วน ๆ ท่องเอาไว้ในใจเลยนะ เทคนิคผิด ๆ จะพาเราลงเหวก่อนที่จะเราจะเก่งว่าที่เป็นอยู่นี้ สู้ ๆ
มันไม่แฟร์เลย ทำไมคนอื่นเขาเก่งกันขนาดนั้น !! เสียใจด้วยที่ต้องเริ่มด้วยข่าวร้าย เว็บไซต์นี้ไม่สามารถบอกทางลัดที่จะทำให้มือใหม่ มือสมัครเล่น กลายเป็นนักกีฬามืออาชีพที่มีฝีมือระดับโลกได้ ใครที่บอกว่าคุณทำได้ มีทางลัด โกหกทั้งเพ! บันทึกนี้ผมเขียนขึ้นเพื่อกระตุ้นให้ตัวเองขยัน พยายามสนใจเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ฝึกฝนตัวเองอย่างต่อเนื่อง โดยคาดหวังผลลัพธ์ที่ตัวเองจะเก่งในเรื่องนั้นๆ ภายในเวลา 1 ปี
ต้นปี 63 ก่อนที่โรคระบาดโควิดจะหยุดทุก ๆ สิ่ง ผมได้ซื้อโต๊ะปิงปองมาวางไว้ที่บ้านพอดิบพอดี ลูกของผมจึงได้หัดเล่นปิงปอง จนเล่นเป็น และเล่นต่อเนื่องมาเรื่อย ๆ จนได้ไปแข่งขัน ประสบการณ์เกี่ยวกับการสอนให้ลูกได้เล่นปิงปอง และเกร็ดเล็กน้อยที่จะแชร์ให้อ่านกัน ตามบันทึกนี้เลยครับ
“เราได้รู้จักตัวเองมากขึ้น” เพื่อนคนหนึ่งที่ปั่นจักรยานทางไกลด้วยกัน อธิบายเอาไว้อย่างนี้, เขาเคยเปรียบกิจกรรมการปั่นจักรยานทางไกลของเขากับการทำธุรกิจ – จากกิจกรรมเดียวกัน แต่แตกต่างด้วยประสบการณ์ พื้นฐานของชีวิตที่ต่างกัน, ความพร้อม/ไม่พร้อม, มืออาชีพ/สมัครเล่น และอื่นๆ สิ่งที่แต่ละคนได้เรียนรู้ และถ่ายทอดออกมา ก็แตกต่างกันไป — สิ่งที่ผมได้เรียนรู้ เป็นบทเรียนเอาไว้สอนตัวเอง บันทึกไว้ได้ดังนี้